Anya Niewierra: Het dossier

Anya Niewierra is in het dagelijkse leven algemeen-directeur van de VVV Zuid-Limburg, een veeleisende en dynamische baan. Ondanks dat drukke bestaan weet zij ook nog tijd te vinden voor het schrijven van thrillers. En goede!

In 2013 verscheen haar debuut “Vrij uitzicht”, een fraai en sfeervol verhaal met een langzaam opgebouwde spanning dat zich in het haar welbekende prachtige Zuid-Franse bergdorpje Mosset afspeelt. Dit boek kreeg lovende kritieken.

In januari 2017 rolde “Het dossier” van de persen, een thriller over de spannende en onthutsende wederwaardigheden van de rijkelijk getalenteerde schilderes/kunstvervalser Josta Bresse in de voormalige DDR.

Het verhaal is in eerste instantie gesitueerd in een de schrijfster en sommige lezers niet onbekende omgeving in Zuid-Limburg.

De spanning zit er vanaf de eerste bladzijden meteen in. De hoofdpersoon en tevens ik-persoon Josta Bresse (geboren Wolf), een 46-jarige weduwe, wordt op 18 april 2014 in tamelijk verwarde toestand wakker in haar bed in haar huis op de heuvel in het Zuid-Limburgse Mechelen. Ze mist in haar herinnering een tijdvak van tien dagen. Langzaam dringt tot haar door dat haar iets vreselijks is overkomen. Dat gegeven leidt tot een politieonderzoek door de rechercheurs John Netelen en Patrick Broers, dat na een goede start al snel nieuwe problemen oplevert, nu over de identiteit van Josta. Ze raakt door informatie van de Duitse autoriteiten in een benauwende en beklemmende situatie.

Josta heeft in haar omgeving weinig contacten. Wel heeft ze een goede band met haar buurvrouw Eva Hermans met wie ze veel deelt. Dan zetten enkele gewelddadige gebeurtenissen haar leven volledig op zijn kop. Josta vermoedt dat de oorzaken ervan zijn terug te voeren op haar verleden in de voormalige DDR.

Omdat ze in Nederland vastloopt en bovendien voortdurend in gevaar is, gaat Josta op onderzoek uit naar haar verleden in Oost-Berlijn. Met hulp van de journalist Tom Adler krijgt ze onder moeilijke en gevaarvolle omstandigheden vitale informatie over haar verleden boven water. Daaronder ook Het Dossier dat een centrale rol speelt in de plot.

Josta was een begaafde kunstschilderes en in de DDR vervalser van schilderijen van befaamde expressionisten zoals Paul Klee. Die werden voor echt verkocht en brachten zeer veel geld op. Daarmee werd een deel van de deviezenbehoefte van de DDR gedekt.

De weerzinwekkende praktijken van de Stasi en van de Oost-Duitse machthebbers komen ruimschoots aan bod en worden op een terughoudende maar daarom niet minder indringende wijze beschreven.

In cursief gedrukte hoofdstukjes wordt door een onbekende een verhaal verteld aan een vrouw met de naam Emma. De spanning wordt daarin fraai opgebouwd.

De lezer ontdekke zelf de verdere details van het indrukwekkende verhaal over het wel en vooral wee van Josta Wolf onder het juk van het misdadige regime in de DDR.

De plot van het boek is ragfijn gecomponeerd rond het keiharde onderwerp. Het slot is zonder meer ontroerend.

Anya Niewierra heeft een zeer vaardige pen. Moeiteloos weet ze met korte kernachtige zinnen in korte hoofdstukken de lezer zeer snel het verhaal in te trekken. En die lezer komt er niet meer uit vóór bladzijde 398. Het verhaal is meeslepend en intrigerend, en bij tijden heftig zonder dat gruwelijkheden al te  expliciet worden beschreven. Het tempo van de gebeurtenissen ligt hoog. Uit de beschrijvingen van de vreselijke praktijken van de Stasi blijkt zonneklaar dat de schrijfster veel research heeft gedaan.

Niewierra blijkt nu al zeer veelzijdig in haar schrijverschap. “Vrij uitzicht” en “Het dossier” zijn exponenten van twee totaal verschillende genres binnen de thrillers. Ze laat zien die beide tot in de perfectie te beheersen.

De godfather van de Nederlandse misdaadliteratuur Tomas Ross stak reeds de loftrompet over “Het dossier”. Hij noemt het boek “Een parel binnen de Nederlandstalige misdaadliteratuur.” Dat fraaie compliment kan worden onderschreven en evenzeer worden gemaakt aan het adres van Anya Niewierra zelve.

De eindredactie heeft een paar steekjes laten vallen maar die worden hier met de mantel der liefde bedekt. Het boek is gewoonweg té goed.

“Het dossier” krijgt vijf stralende sterren.