Carl Slotboom: Weer net als eerst

In februari 2022 maakte de veelzijdige Carl Slotboom (1949) grote indruk met zijn zeer goede debuutroman “Bevroren tijd”. Hij liet daarin een fijnzinnige penvoering zien waar het om zware menselijke problematiek en psychologische diepgang gaat. De verwachtingen omtrent zijn tweede boek waren dan ook hooggespannen. Worden ze bewaarheid?

“Weer net als eerst” kent twee verhaallijnen. De ik-figuur is de veertigjarige Ruben, een computerdeskundige. Als hij de lekke fietsband plakt van de langs zijn in het buitengebied gelegen huis komende elfjarige Sven Verhulst, ontstaat gaandeweg een bijzondere vriendschap tussen hen. Svens Noorse vader is overleden voordat zijn zoon geboren werd. De jongen woont met zijn moeder Maria in de buurt van Ruben en komt regelmatig bij deze binnenvallen. Ruben heeft wel wat twijfels over die groeiende vriendschap, omdat Sven meer met jongens van zijn eigen leeftijd om zou moeten gaan. Hij bespreekt dat met Maria en ze vinden een veilige modus om door te gaan.

“Mensen oordelen en veroordelen en dat zal in mijn geval niet anders zijn. Het is een kleine gemeenschap en het zal de bewoners niet ontgaan zijn dat Sven mij regelmatig bezoekt. Misschien hebben zij zijn moeder wel gewaarschuwd. Gezegd dat ze op haar hoede moet zijn. Hem moet verbieden mij nog langer te bezoeken. Een man alleen, je weet nooit wat hij in zijn schild voert. Mensen weten altijd wat voor een ander het beste is.”

De andere verhaallijn kent Alex Nijdam als hoofdpersoon. Hij wordt evenals zijn moeder Sara jarenlang op afschuwelijke wijze mishandeld door zijn vader, zo ontdekt zijn leraar De Vries. Deze zorgt er samen met maatschappelijk werker Jan Bredeveld voor dat passende maatregelen worden genomen. Ze hebben een enorme invloed op het al dramatisch verlopen leven van Alex.

De jonge Alex heeft opnieuw traumatische ervaringen, maar dan van een geheel andere soort. Het gaat om beginnende verliefdheid en omgang met foute vrienden. De aanvankelijk zeer moeizame gesprekken van Alex met psycholoog Ina van Velzen werpen langzaam maar zeker hun vruchten af. Dan krijgt hij nieuwe lastig te verwerken ervaringen met de losbandige Eva. Zij brengt hem in grote verwarring.

Op een volkomen onverwachte en ontroerende wijze worden de beide verhaallijnen vervlochten. De menselijke dramatiek bereikt daarbij een ongekend hoogtepunt, althans in zwaarte. Inhoudelijk zou je ook kunnen spreken van een nieuw dieptepunt. Daarbij zijn enkele telefoontjes van een zekere Dries Koning de aanleiding tot nieuwe indringende problematiek over onverteerbare oude  gebeurtenissen in gezinsverband.

Ruben wordt tegen het einde verscheurd door allerlei twijfels over zijn eigen gevoelens in dezen. Het slot zal de lezer vervullen met diepe ontroering.

Carl Slotboom heeft een fraaie bijzondere schrijfstijl. In veelal (zeer) korte zinnen zonder één woord te veel schept hij op wervelende wijze een beeld van de gebeurtenissen. Zijn observaties zijn loepzuiver en geven blijk van een diep inzicht in zware menselijke problematiek. Hij weet de zwaarte van het verhaal goed gedoseerd enigszins te verluchtigen met sfeerbeschrijvingen van omgeving en natuur. De personages zijn zeer doordacht tot in de finesse ontwikkeld. Kortom, hier is sprake van een roman van grote klasse.

“Weer net als eerst” is een buitengewoon goed boek en krijgt vijf stralende sterren.