Judith Koelemeijer: De redding

Judith Koelemeijer is een begaafde schrijfster. Haar prachtige “Hemelvaart” is eind 2019 hier besproken. Vele jaren eerder –ver voor de start van deze blog- las ik van haar “Het zwijgen van Maria Zachea” en “Anna Boom” die ook indruk maakten.

Op 21 februari 2025 verscheen de novelle “De redding”. Het verhaal begint op de avond van 27 januari 2010. De 71-jarige Leah is op weg naar een lezing van Paul van Tongeren in het Filosofisch Café in Haarlem. Het onderwerp “Is euthanasie een recht?” spreekt haar aan, temeer omdat ze afdelingshoofd van een verpleeghuis is geweest.

“De dood was groots, mysterieus, grillig en onvoorspelbaar; soms genadig, veel vaker genadeloos. Als er één ding was dat ze in al die jaren had geleerd, dan was het dat wij levenden er eigenlijk weinig over te zeggen hadden – en dat dat misschien maar goed was ook.”

Leah parkeert haar auto aan de waterkant, terwijl het door de vrieskou glad is. Als ze haar parkeerkaartje in de auto wil leggen, schuift de auto met Leah het water in. Meteen gaan allerlei gedachten door haar heen.

“Dit is echt. Wat moet ik doen? Ze kan niet zwemmen.”

Het lukt Leah niet zich uit de auto te bevrijden. Het noodlot lijkt nu onafwendbaar. Op de kade staan vele mensen te kijken naar de langzaam zinkende auto. Maar niemand doet iets. Totdat de studente rechten en taekwondodocente Mirjam ter plaatse komt. Zij is toevalligerwijs ook op weg naar de lezing. Op heldhaftige wijze redt zij Leah uit de auto en daarna uit het water. Er volgen overpeinzingen over schuldgevoelens van Leah en het zijn van held tegen wil en dank van Mirjam. Beiden kunnen hun traumatische ervaring moeilijk verwerken. Zo blijft Leah zich afvragen of zij heeft veroorzaakt dat Mirjam haar leven heeft gewaagd.

In de epiloog, 15 jaar na wat Leah haar tewaterlating noemt , zijn de beide vrouwen nog steeds bevriend, al spreken ze elkaar niet veel meer. Leah’s wereld is heel klein geworden, en Mirjam heeft het erg druk met haar baan als universitair hoofddocent.

“De redding” is een fraaie novelle over de moeilijke vraag: wat zou jij doen als er iemand acuut in grote nood verkeert? Judith Koelemeijer behandelt dit heikele vraagstuk aan de hand van een ware gebeurtenis uit 2010, met toestemming van en in overleg met de betrokkenen. In haar bekende soepele schrijfstijl maakt Koelemeijer de problematiek glashelder. Er zitten onverwachte aspecten aan, waar je in eerste instantie niet bij stil zou staan.

“De redding” is een zeer goede novelle en verdient vier heldere sterren.