Gerard Legerstee: De asielmoorden

Na het meer dan zeer goede “Moordzuchtig brein” van Gerard Legerstee verdient zijn op 18 juli 2025 verschenen “De asielmoorden” de volle aandacht. Het inhoudsrijke verhaal herbergt diverse actuele maatschappelijke thema’s. Zoals de titel al doet vermoeden, is het asielzoekersprobleem het hoofdonderwerp.

In het voorjaar van 2015 vergaat een boot met vluchtelingen voor de kust bij Bodrum. De dan zeventienjarige Rafi Samaan overleeft de ramp, maar zijn ouders komen om. Rafi reist verder en bereikt uiteindelijk na vele omzwervingen en problemen in zijn eentje Nederland. In de loop van de tijd integreert hij goed en kan na de nodige studie aan de slag als fysiotherapeut.

Dan verschuift de focus naar 2024. De Syrische vluchteling Alexander verblijft in Rotterdam. In de media ontstaat veel aandacht voor een rechterlijk vonnis waardoor de tienjarige Levon Simoyan met zijn vader zal worden uitgezet naar Armenië. Voor- en tegenstanders buitelen over elkaar heen in hun commentaren. Alexander is zeer begaan met het lot van Levon en zint op mogelijkheden om de tenuitvoerlegging van het vonnis te verhinderen. Daartoe is een ingreep van de regering noodzakelijk, Alexander wil die afdwingen.

Hij gaat daarin extreem ver en vermoordt de rechter die het vonnis velde. De al bekende brigadier van politie Leonie van de Bergh krijgt het onderzoek in handen samen met inspecteur Theo Ravenzwaai. Bij het lichaam van de rechter wordt een papiertje gevonden met een Engelstalig gedichtje. Daarin wordt gewaarschuwd voor volgende slachtoffers als de komende uitzetting van Levon niet wordt teruggedraaid.

Als het Ministerie van Justitie en Veiligheid daarop negatief reageert, brengt Alexander een extreem rechts gemeenteraadslid om dat zich zeer lovend heeft uitgelaten over het vonnis. Opnieuw laat hij een gedicht met dreigementen in kernachtige taal achter.

Het onderzoek naar de moorden wordt opgeschaald naar een team Grootschalige Opsporing waarin onder anderen Leonies (inmiddels) levenspartner John van Kampen is opgenomen. De druk van hogerhand op het team wordt steeds groter, als het onderzoek vooralsnog weinig concrete resultaten oplevert.

Misdaadjournalist Sander Manema van het Algemeen Dagblad voelt dat de moorden tot een voor de krantenlezers zeer aantrekkelijke reeks artikelen kunnen leiden, en stort zich met zijn jonge collega Tessa op de zaak. De journalistieke aanpak, de valkuilen en de techniek worden interessant beschreven. Handig weet Sander diverse intrigerende primeurs te bemachtigen en te brengen.

Terwijl de oplossing ondanks de grote inzet van de teamleden nog ver weg is, houden Leonie en John een gezonde dosis humor in hun gesprekken. Zo ontspint zich de volgende dialoog na een langdurig telefoongesprek van Leonie met haar vriendin Carly.

“En, hoe lang hebben jullie het over mij gehad?” “Zeker een half uur. Carly’s eindconclusie: onmiddellijk stoppen met deze verstikkende relatie.” “Goh, dat jullie daar een half uur voor nodig hebben. Zal ik vandaag nog mijn spullen pakken of is morgen ook goed?” “Nou, hoe goed bedoeld haar adviezen ook zijn, ik kijk het nog even aan met je. Akkoord?”

Als Alexander bij een nieuwe aanslag op bijzondere wijze om het leven komt, lijkt de kwestie opgelost. Maar bij de speurders knaagt iets, en dat blijkt terecht. Er volgt een volkomen onverwachte ontwikkeling die een verrassend slot van het verhaal oplevert.

Gerard Legerstee heeft een soepele en toegankelijke schrijfstijl. Met veel vaart beschrijft hij het scala aan gebeurtenissen die de structuur van zijn boek vormen. De personages die voor een deel al bekend zijn uit zijn vorige boek, zijn goed ontwikkeld en interessant gevarieerd vormgegeven. Ook voor hun privéleven en –zorgen is goed gedoseerde aandacht. Vele thema’s zijn in het verhaal verweven. Het belangrijkste daarvan is de toenemende polarisatie rond het asielprobleem, maar ook ontoelaatbare eigen richting, de invloed van macht, hebzucht, menselijkheid in vluchtelingenwerk en de gevoeligheid van het asielbeleid spelen een rol.

Het verhaal kent een originele invalshoek. En mooi is het daverende slotakkoord nadat de zaak al voltooid lijkt. De structuur en compositie ervan zijn fraai.

Ook “De asielmoorden” is een meer dan zeer goed boek en krijgt viereneenhalve ster.