Chris de Stoop: De Damiaanhoeve

Van de Vlaamse journalist en schrijver Chris de Stoop zijn hier eerder de indrukwekkende non-fictieromans “Dit is mijn hof” en “Het boek Daniel” besproken. Over een aanpalend onderwerp verscheen op 6 maart 2025 “De Damiaanhoeve”. Opnieuw een non-fictieverhaal dat zich afspeelt in de grensstreek tussen België en Limburg, in de buurt van Maaseik.

Bert Bohnen bewoont met zijn vrouw Gerty Vanhoef een monumentale boerderij in een regelmatig onderlopende uiterwaarde van de Maas vlakbij het dorp Heppeneert. Bert is varkensconsulent en is veel op reis. Als hij op 28 augustus 2018 thuiskomt, ziet hij van afstand dat de Damiaanhoeve in brand staat. Hij spoedt zich naar de woning en treft binnen zijn vrouw zieltogend op de vloer aan. Zo snel mogelijk sleept hij haar naar buiten, maar het mag niet meer baten. Gerty is dood.

Uit forensisch onderzoek blijkt dat Gerty al overleden was voordat de brand die overduidelijk is aangestoken, begon. Ze is op brute wijze vermoord. Wat er precies is gebeurd, blijft een raadsel. Wie is de dader en wat heeft hem of haar ertoe gebracht?

De Stoop gaat vervolgens diep in op de omstandigheden rond de Damiaanhoeve en het echtpaar Bert en Gerty. De boerderij ligt in een deel van het stroomgebied van de Maas waar op grote schaal ontgrinding plaatsvindt. Het consortium “Steengoed” speelt daarin een grote rol. De winning van grind ten behoeve van de betonindustrie is zeer lucratief, en de bodem van het gebied is rijk aan diepe  grindlagen. Steengoed probeert de boerderijen in de omgeving op te kopen teneinde toegang te krijgen tot nieuwe grindlagen.

Bert en Gerty zijn verknocht aan de Damiaanhoeve en denken er niet aan die te verkopen. Speelt hun weigerachtigheid een rol in het drama?

“Ze waren tegenpolen die elkaar aanvulden, zeiden vrienden weleens, hij bracht haar tot rust en zij bracht hem tot leven. Van nature was hij zwijgzaam, stroef, timide, een wat onbeholpen boerenzoon.”

De hoevemoord, zoals het drama bekendstaat in België, is lange tijd het gesprek van de dag. De Belgische justitie doet onderzoek, maar komt lange tijd niet veel verder. Totdat tamelijk plotseling op 21 oktober 2020 Bert als verdachte van de moord wordt gearresteerd. De verdenking is gebaseerd op een tunnelvisie.

“Wie niet openstaat voor tegenspraak of andere visies, belandt in de dode hoek van het eigen gelijk. Tunnelvisie ligt altijd op de loer. Wie is daar nu niet vatbaar voor?”

Enkele aanwijzingen over mogelijke dader(s) worden stelselmatig genegeerd. Jaren later, Bert is nog steeds verdachte, begint men nieuw onderzoek. Doch de oplossing van het mysterie is er nog steeds niet.

Chris de Stoop heeft alweer een indrukwekkend epos geschreven. In glasheldere taal schetst hij beeldend de omstandigheden en problemen waarin Bert Bohnen en zijn kinderen komen te verkeren na de moord op echtgenote en moeder. Bert dreigt vermalen te worden in de justitiële molen. Maar hij is een “keikop” die gewend is het hoofd letterlijk en figuurlijk boven water te houden. Dat doet hij op bewonderenswaardige wijze in extreem moeilijke omstandigheden. De Stoop beschrijft de gang van zaken objectief en diepgaand en tegelijkertijd zeer toegankelijk. De spanning hangt voortdurend in de lucht. Doch de lucht is tot op de dag van vandaag niet geklaard.

“De Damiaanhoeve” is een zeer goed boek en verdient vier sterren.   

N.B. De kwestie rond de Damiaanhoeve is onder meer besproken in deze video: