Samuel Bjørk: De doodsvogel

In 2015 maakte de debuutthriller “Ik reis alleen” van Samuel Bjørk, het pseudoniem van de Noorse muzikant en schrijver Frode Sander Øien, grote indruk. Het bijzondere speurdersduo Holger Munch en Mia Krüger werd in dat boek in een krachtig verhaal fraai geportretteerd, en dat krijgt een vervolg in het tweede boek van Bjørk getiteld “De doodsvogel”.

Munch is een liefhebber van kruiswoordraadsels, schaken, wiskunde en de muziek van Bach. Hij is gescheiden van Marianne en zijn privéleven draait om dochter Miriam en kleindochter Marion. De jonge, eigenzinnige en briljante Krüger is getraumatiseerd door de dood van haar ouders en haar tweelingzus Sigrid en heeft suïcidale neigingen. In haar werk is haar analysevermogen ongeëvenaard en oorspronkelijk.

“De doodsvogel” begint met een korte schets van een merkwaardig familiedrama rond twee kinderen die in Australië terechtkomen alwaar zij nogal vreemd worden behandeld door een tante.

En dan begint het echt. De botanist Tom Petterson vindt in het bos bij Hurumlandet een dood tienermeisje. Gelet op de merkwaardige omstandigheden ter plaatse is zij kennelijk ritueel vermoord.

Het onderzoek in deze zaak ligt in handen van Holger Munch en Mia Krüger. Hun chef Rikard Mikkelson blijft in dit boek op de achtergrond.

Het rechercheteam wordt gevormd door een gevarieerd gezelschap: Kim Kolsø, John Larsen alias Curry wiens privéproblemen met zijn vriendin Sunniva Rød prominent aan de orde komen, Ludvig Grønlie, de nieuwlichtster Ylva, computerspecialist Gabriel Mørk en politieadvocaat Anette Goli.

De identiteit van het dode meisje wordt snel achterhaald. Dat gegeven voert de rechercheurs naar Kwekerij Hurumlandet, een opvangcentrum voor probleemjongeren. Daar trekt een bonte stoet van karakters voorbij. Zo zijn daar de directrice Helene Eriksen en haar rechterhand Paulus Monsen, de leraar Rolf Lycke die in het huwelijk gaat treden met de ex-echtgenote van Munch, en voorts de jongeren Isabella Jung, Benedikte Riis en Cecilie Markussen, wier rollen even intrigerend als mysterieus zijn.

Ook buiten Kwekerij Hurumlandet ontmoet de lezer kleurrijke figuren. Psycholoog Matthias Wang die een moeizame behandelrelatie heeft met Mia Krüger, Julie de vriendin van Miriam Munch, de niet brandschone manegehouder Anders Finstad, de psychiatrisch patiënt Jim Fuglesang met zijn onafscheidelijke fietshelm, de steenrijke Ziggy Simonsen met wie Miriam Munch een date heeft, de sociaal antropoloog Sebastian Larsen die door de universiteit is ontslagen vanwege marihuanahandel, de ongrijpbare computerhacker Skunk, de dierenactivist Jacob Marstrander en de rijke Zwitser Hugo Lang.

De gebeurtenissen spelen zich in hoog tempo af. De spanningsboog is niet al te strak gespannen maar wel zodanig dat de lezer voortdurend benieuwd is naar wat komen gaat.

De penvoering van Samuel Bjørk is voorbeeldig. In korte hoofdstukken die snelle décorwisselingen bewerkstelligen, schetst hij in even eenvoudige als kernachtige en treffende bewoordingen een fraai geconstrueerd verhaal met een boeiende plot die de lezer meermalen op het verkeerde been zet. De plot munt evenwel niet uit in originaliteit. Enkele gebeurtenissen zijn weliswaar enigszins ongeloofwaardig doch dat doet nauwelijks afbreuk aan de hoge kwaliteit van het verhaal. Er wordt wel enige concentratie gevergd door de forse hoeveelheid personages die op het toneel verschijnen, maar die maken het verhaal ook weer levendig en gevarieerd. Dat biedt de lezer veel leesgenot.

De misdaad waar het verhaal om draait, is walgelijk en psychopathisch, maar de weergave ervan is –voor zover dat bij een handelwijze als hier aan de orde gezegd kan worden- beschaafd en terughoudend wat betreft de gruwelen. Een sterke maag is geen vereiste.

Het verhaal is evenwichtig opgebouwd. De balans tussen speurwerk en privébesognes van diverse politiemensen is goeddeels in orde. Slechts de psychische problemen en de verslaving van Mia Krüger zijn wellicht enigszins teveel uitvergroot doch dat is uiteraard een kwestie van smaak.

Het taalgebruik is voortreffelijk: geen moeilijke woorden, geen vergezochte beeldspraak, goede sfeerschilderingen en last but not least geen enkele taalfout.

Hoewel een echte thrillerliefhebber die aansporing niet nodig heeft, verdient het aanbeveling de twee boeken van Bjørk in volgorde te lezen. Als dat niet lukt: dit boek is op zich goed zelfstandig te lezen.

Samuel Bjørk schaart zich met zijn thrillers bij de top van de Scandinavische misdaadliteratuur.

“De doodsvogel” is een aanrader, een pageturner van jewelste en krijgt vier flonkerende sterren.