Jeroen Windmeijer: Het Pilgrim Fathers complot

Wanneer de uit “Het Pauluslabyrint”, het vorige boek van Jeroen Windmeijer, bekende universitair docent archeologie Peter de Haan met zijn vriendin Fay Spezamor een open avond van de Loge (Vrijmetselarij) aan de Steenschuur in Leiden bezoekt, wordt aldaar de Achtbare Meester (voorzitter) van de Loge, Coen Zoutman, op gruwelijke, ogenschijnlijk rituele wijze vermoord. Rechercheurs Willem Rijsbergen en Van de Kooij onderzoeken de zaak. Onder meer enkele studenten van Peter lijken verdacht, maar er komt niets aan het licht. Dan valt er nog een dode.

Willem Hogedoorn organiseert wandelingen door Leiden met als leidend thema de geschiedenis van de Pilgrim Fathers. Bij een van die wandelingen vindt een opmerkelijke gebeurtenis plaats.

Als Judith, een collega van Peter, zonder haar vriend Mark een aantal weken naar Boston gaat, besluit Peter haar daar te bezoeken. Voor zijn vertrek ontstaat er door wat irritatie over e-mails enige verwijdering tussen Peter en Fay.

Dan wordt de echtgenoot van een vooraanstaand lid van de Loge gearresteerd op verdenking van moord op Zoutman. Intussen is Peter bij Judith in Boston. In Amerika vinden vervolgens turbulente verwikkelingen plaats die later verdergaan in Egypte.

Jeroen Windmeijer heeft een goede schrijfstijl en dito woordgebruik. De redactie van het boek is voorbeeldig. Het verhaal is goed geconstrueerd en is welhaast wetenschappelijk onderbouwd. In zoverre is het zeker een goed boek. 

Er zijn evenwel ook wat minpunten. Het verhaal is lange tijd uitermate traag en ontbeert spanning. De veelvuldige en schier eindeloze uitweidingen over de (uitleg van de) bijbel en andere onderdelen van het geloof, alsook de vele passages over de geschiedenis van de Pilgrim Fathers in hun tocht van Leiden naar Amerika, zullen sommige lezers niet echt interesseren. Ook het gedrag van hoofdpersoon Peter de Haan is niet altijd even geloofwaardig. Ter vermijding van spoilers kan daar verder niet op worden ingegaan.

De dader van de moorden is al vrij snel bekend, maar de verwikkelingen tegen het einde van het verhaal worden vervolgens wel erg breed uitgesponnen. Spanning is er ten langen leste dan wel, maar er gebeuren wel vrij onrealistische dingen. Ook is het gegeven waar de plot om draait, voor velen niet bepaald boeiend te noemen.

Het is bijna onmogelijk dit boek los van de persoonlijke voorkeur een sterrenwaardering te geven, en dat is toch wel degelijk wat een recensent behoort te doen.

Voor de lezer die niet wars is van uitgebreide verhandelingen over geloof en geschiedenis, is “Het Pilgrim Fathers complot” een goed boek dat vele uren leesplezier zal geven. Voor die doelgroep krijgt het boek drie sterren.

De lezer die niet van zeer uitgebreide documentatie over het geloof houdt, komt in dit boek gewoon niet aan zijn trekken en zal uit verveling vele passages overslaan. Als het verhaal aldus wordt gefileerd van genoemde elementen, blijft er een thrillerachtig boek over dat niet tot de top in het genre behoort. Alsdan krijgt het boek twee sterren (halfjes worden niet gegeven).

Persoonlijke noot: het verhaal speelt zich deels af in Leiden, en beschrijft een deel van de binnenstad op zeer aardige en beeldende wijze. Voor mij als oud-inwoner van Leiden (vóór 1987) was dat beslist leuk. Saillant grappig detail is dat ik het gebouw van de Loge aan de Steenschuur, waar de moord op Zoutman plaatsvond, in het verleden vele malen heb bezocht. Niet als vrijmetselaar, maar als jeugdschaker. De jeugdkampioenschappen van de Leidse Schaakbond werden in de jaren zestig van de vorige eeuw namelijk deels gehouden in het Logegebouw. En daar heb ik zeer goede herinneringen aan …