Eva Nagelkerke: Stille wateren

In oktober 2019 kwam de psychologische thriller “Stille wateren” van Eva Nagelkerke uit. Het boek is geschreven door twee zussen, Alexandra en Victoria Nagelkerke. Volgens de flaptekst is “Stille wateren” “een ijzingwekkende thriller die onder je huid kruipt, die je in een noodvaart uitleest en die je nog dagenlang achtervolgt. Is dat zo?

Hoofdpersoon van het verhaal is de negenentwintigjarige Sophie Verkerk die eind 2018 (in het boek het heden) weer bij haar ouders Hans en Marjolijn woont. De sfeer in huis is voortdurend gespannen door de wijze waarop de ouders met Sophie omgaan en haar geen enkele ruimte bieden. De reden van dit gedrag ligt in de studententijd van Sophie. Ze woonde toen in een appartementje in Amsterdam met Annet Staalstra. Sophie gedroeg zich ontoegankelijk en nauwelijks sociaal, en liep bij de studie de kantjes eraf. In die tijd is er een drama gebeurd waarvoor Sophie zwaar heeft moeten boeten.

Oscar, de broer van Sophie, is getrouwd met Fleur, de zus van Annet. Hij heeft zich daarmee een bepaalde maatschappelijke positie verworven. Voor Sophie is hij steun en toeverlaat, hij helpt haar de zorgen van de thuissituatie te kanaliseren. Sophie werkt enkele dagdelen in de bloemenwinkel van Jacobien die uiterst begripvol is voor de (uitingen van de) problemen die Sophie nog steeds ondervindt.

Door een toevallige aanwijzing krijgt Sophie twijfels over de waarheid achter de gebeurtenissen in 2009 die haar leven hebben getekend. Met hulp van Isa en indirect van een vriend van Annet uit vroeger tijden legt ze de afschuwelijke waarheid bloot. Die is beklemmend.

Eva Nagelkerke (klinkt als enkelvoud, dus…) heeft een heldere schrijfstijl. Met rake pennenstreken leeft het verhaal al snel voor de lezer. De voortdurende tijdswisselingen tussen 2008/2009 (studententijd van Sophie) en 2018 lopen soepel. Door de stilistisch eenvoudige en beeldende taal zonder opsmuk is de lezer snel ter plaatse en voelt mee met de zielenroerselen van Sophie, maar ook met de gevoelens van haar ouders. Wel lijkt het gedrag van moeder Marjolijn enigszins onnatuurlijk, maar het kan ook een uiting zijn van haar radeloosheid vanwege de omstandigheden en het oud zeer. 

De andere personages in het boek zijn levensecht en de scènes zijn voelbaar. De plot is goed gecomponeerd maar op een enkel samenstellend onderdeel nogal vergezocht. Toch zullen doorgewinterde thrillerlezers aanvoelen wie het drama uit 2009 heeft veroorzaakt. De aanwijzingen daartoe zijn in de loop van het boek niet écht vaag. Maar…

De laatste wending in het verhaal voorziet vrijwel niemand, en zij slaat in als een bom. Wellicht zullen sommigen het wat vergezocht vinden, maar het slotspel is knap bedacht en laat de lezer eventjes onthutst achter. Dat het je nog dagenlang achtervolgt, zoals de flaptekst beweert, is wel een erg boude stelling.

“Stille wateren hebben diepe gronden” luidt een bekend spreekwoord. Het betekent zoiets als mensen die zwijgen, hebben diepe gedachten. Dat geldt in zekere zin ook voor Sophie. Bij die “diepe gedachten” denk je dan echter aan “diepzinnige gedachten”, maar die worden hier niet helder. De denkwereld van Sophie is niet bepaald diepzinnig, maar wel onnavolgbaar. In zoverre is er een overeenkomst met het spreekwoord.

“Stille wateren” is zonder meer een lezenswaardige thriller die garant staat voor uren leesplezier. Het boek is meer dan een goed boek, maar nét geen zeer goed boek. Daarom krijgt het drieëneenhalve ster.