Sander Kollaard: De kleuren van Anna

 Na de prachtige roman “Uit het leven van een hond” en de zeer goede en veelzijdige verhalenbundel “De laatste dag van de koning” waren mijn verwachtingen over het nieuwe boek van Sander Kollaard hooggespannen. In november 2021 verscheen “De kleuren van Anna” in een fraaie hardcover.

Het verhaal wordt verteld door een naamloze hoofdpersoon, wellicht de personificatie van de schrijver. Hij ontmoet in Zweden al wandelend met zijn hond Pampinea een oudere vrouw die haar hond Bằtsman uitlaat. Als ze, zoals dat met hondenbezitters vaak gaat, aan de praat raken, vertelt deze Anna dat ze als jonge vrouw heeft gevochten met een engel. Ze is ook gebiologeerd door de betekenis, verschijningsvormen en functie van kleuren in het leven. Anna overlijdt vrij snel daarna plotseling en de verteller gaat op zoek naar de kleuren van Anna.

Achtereenvolgens komen uitgebreide beschouwingen over de kleuren rood, geel, blauw en groen voorbij. Aan het slot van het hoofdstuk over rood vindt de begrafenis van Anna plaats.

“Mijn blik dwaalde weg. In het veld onderaan de heuvel waar het kerkhof ligt bloeiden klaprozen. Ik keek minutenlang naar hun kleur.”

Daarna komt de lezer in verbrokkelde stukjes een aantal details te weten over het leven van Anna. De hoofdlijn van het verhaal wordt evenwel veelvuldig onderbroken door soms breedvoerige beschouwingen van Kollaard over de meest uiteenlopende onderwerpen, alle opgehangen aan de kleur die in dat hoofdstuk aan de orde is.

“Schrijvers zijn niet uit op macht. Macht is ze wezensvreemd omdat het idee van één enkel verhaal ze wezensvreemd is. Wat schrijvers betreft is de wereld een nevel van verhalen, hoe meer hoe beter, een labyrint van verbeelding om eindeloos in te dwalen.”

In dit citaat lijkt hij welhaast de wonderlijke structuur van dit boek toe te lichten. De hoofdlijn van het verhaal (over Anna c.s.) eindigt op een onverwachte en opmerkelijk activistische manier.

Sander Kollaard is een begaafde auteur, dat heeft hij met zijn eerdere boeken ruimschoots bewezen. Zijn schrijfstijl is onberispelijk. Maar het verhaal heeft door de talloze zijpaden die worden bewandeld, kop noch staart. De uitweidingen zijn bij tijd en wijle disproportioneel, waarbij die over verffabrikant Histor wel de kroon spant. Daarin worden enkele pagina’s gevuld met volstrekt oninteressante en zinloze informatie.

De structuur van het boek leidt (mij) erg af van de lijn in het verhaal over Anna zelf. Dat is jammer, want het heeft intrigerende elementen. Aangenomen moet worden dat zulks de bedoeling van Kollaard is, doch het zal niet bij iedereen in de smaak vallen. De vraag blijft wat hij ermee beoogt. Het boek heeft mij niet echt kunnen bekoren. Er zijn ongetwijfeld lezers die wel in katzwijm zullen vallen. Dat overkwam mij bij de vorige twee boeken van de auteur. Eenvoudigweg omdat goede raad duur is, blijft een sterrenwaardering bij uitzondering achterwege.