Anna Enquist: Sloop

 Anna Enquist is het pseudoniem van schrijfster en dichteres Christa Widlund-Broer. Zij debuteerde als schrijfster in 1994 met de roman “Meesterstuk” waarmee ze direct grote bekendheid verwierf. Daarna volgde een omvangrijk oeuvre. Enquist heeft een brede opleiding genoten, waaronder het conservatorium. In haar werk speelt muziek meer dan eens een belangrijke rol.

De nieuwe in december 2021 verschenen roman van Anna Enquist draagt de enigszins mysterieuze titel “Sloop”. De openingsscène van het verhaal is meteen een deel van de verklaring van die titel. Hoofdpersoon Alice Augustus is getuige van de sloop van een muur met daarop een reliëf van een touwtjespringend meisje. Dit beeld is geënt op een daadwerkelijke sloop in de jaren tachtig van het voormalige Rotterdamse politiebureau.

Zij is componiste en werkt aan een eervolle opdracht voor het Koninklijk Symfonie Orkest. In het geheim verdient ze veel geld met het componeren van reclamedeuntjes. Alice is getrouwd met fiscaal jurist Mark van der Meulen die een uitstekende baan bij een beleggingsmaatschappij heeft. Haar hartsvriendin Svea heeft inmiddels twee kinderen, maar het huwelijk met Mark is ondanks haar sterke kinderwens nog steeds kinderloos. Alice voelt dat meer en meer als een loden last.

In terugblikken in de tijd komt de voorgeschiedenis van Alice allengs in beeld. Als studente gaat ze naar het conservatorium om componist te worden, iets dat voor meisjes zeer uitzonderlijk is. Haar grote voorbeeld is Haydn. Tijdens haar studie raakt ze bevriend en meer dan dat met haar veel oudere leraar Duk van Dijk. Na roerige tijden en verschillende relaties trouwt ze uiteindelijk met Mark. Hun huwelijk is op zich goed. Maar haar kinderwens wordt welhaast een obsessie en leidt tot het ingaan van een naargeestig traject bij de “voortplantingskliniek”. Dat blijft vruchteloos.

Intussen wordt haar oratorium een daverend succes en leidt zelfs tot een internationale doorbraak. Aan het eind van de roman zet een onverwachte ontmoeting met haar vroegere vriend trompettist Klaas Riedstra die jaren geleden naar Canada is vertrokken, haar leven radicaal op zijn kop. De uiteindelijke effecten daarvan worden aan de verbeelding van de lezer overgelaten.

Anna Enquist heeft een soepele pen, zij is een rasechte stiliste. Dat zal niemand verbazen voor een schrijfster met zo’n omvangrijk oeuvre. Haar schrijfstijl is heel toegankelijk en wars van moeilijke woorden. Het verhaal is gebouwd op twee thema’s: de (voornamelijk) klassieke muziek en een kinderwens terwijl de biologische klok doortikt. De langzaam maar zeker ontstaande obsessie inzake het steeds maar niet zwanger worden beheerst de gedachtewereld van Alice steeds meer en dat wordt treffend beschreven. Dat geldt ook voor de verzachtende werking van haar werk als componist. Al met al is het een mooi verhaal, zij het dat het slotakkoord voor doorgewinterde lezers bepaaldelijk niet onverwacht komt.

“Sloop” is een zeer goed boek dat vier loepzuiver klinkende sterren verdient.