Rascha Peper: Dooi

De Nederlandse schrijfster Rascha Peper (pseudoniem van Jenneke Strijland) overleed in 2013. Ze werd slechts 64 jaar. Eerder is hier haar in 2017 postuum verschenen sprookjesachtige “Waterscheerling” besproken. Dat smaakte naar meer.

De novelle “Dooi” is uit 1999, maar het verhaal is tijdloos. Ruben Saarloos is eind vijftig en al lang getrouwd met Ina. Hij is vertaler van de meest uiteenlopende boeken. Ze wonen op een boot waarmee ze ook tochtjes maken. Tijdens een daarvan is de boot in een strenge winter vastgevroren op het IJsselmeer. Ina gaat terug naar de wal voor haar werk, Ruben blijft aan boord en vertaalt daar een doodsaai oninteressant boek over vissen.

Op een dag rijdt er tot zijn verbazing een mysterieuze schaatsster op zijn boot af.

“Het laatste stuk reed de schaatsster op haar gemak, met lome, lange slagen, alsof ze eerst nog wilde taxeren op wie of wat ze eigenlijk was afgekomen. Een meter of tien van hem vandaan kwam ze abrupt met een subtiele binnenwaartse voetbeweging tot stilstand. Ze was jong, begin twintig misschien, geheel in het zwart gekleed en met een lichte sproetige huid, rode wangen en een rode neuspunt.”

Ruben nodigt haar met enige schroom uit op de boot om wat op te warmen. Dat gebeurt en enkele dagen lang komt de vrouw steeds terug. Ze heet Bente Nerwanen en is medisch analiste met ongewoon werk bij de VU. In hun gesprekken ontdooien beiden steeds verder. Ruben krijgt erotische gevoelens voor de jonge vrouw die hij onderdrukt. Totdat het onvermijdelijke gebeurt.

Als de dooi heeft ingezet, wordt het ijs langzaamaan onbegaanbaar. Op een dag komt Bente niet meer. Ruben vraagt zich af of hij haar nog ooit terugziet. Als hij op zoek gaat naar haar doet hij een schokkende surrealistische ontdekking. In de treinreis terug naar Ina tuurt hij zwijgend uit het raam.

“Er waren een paar grote witte wolken aan de lucht verschenen, die nauwelijks bewogen en als trage, amorfe hemelse dieren op weg waren naar hun bestemming.”

De schrijfstijl van Rascha Peper is goed. Zowel de ontwikkeling van de personages als de sfeertekeningen van de omstandigheden en de natuur zijn van hoog niveau. Met eenvoudige woorden schept de schrijfster een verhaal met boeiende beelden dat de fantasie van de lezer al snel op gang brengt. Het verhaal doet lichtelijk sprookjesachtig aan, doch zou zomaar echt gebeurd kunnen zijn.

“Dooi” is een fraaie novelle over de worsteling van een tijdelijk in een isolement verkerende man met zichzelf. In het verhaal schuilt veel diepgaande symboliek. Het boek verdient vier glinsterende sterren.