Valérie Perrin: Vers water voor de bloemen

De eind februari 2023 verschenen roman “Vers water voor de bloemen” van Valérie Perrin blijkt, anders dan de enigszins zoetsappige titel wellicht suggereert, een verhaal van grote schoonheid en diepgang te zijn. Violette Toussaint is sinds 1997 na het verlies van haar werk als overwegwachter in een al even bijzondere baan terechtgekomen. Ze is begraafplaatsbeheerder in het Franse plaatsje Brancion-en-Chalon geworden als opvolger van de beminnelijke Sasha. 

Violette ontmoette in 1985 de knappe Philippe Toussaint voor wie ze als een blok viel. De twee kregen een dochter Léonine.

Het verhaal maakt vele sprongen in de tijd en handelt steeds over het leven van Violette en de mensen in haar omgeving. Philippe blijkt gaandeweg een losbol die zijn dagen doorbrengt met luieren, motorrijden en vreemdgaan met welhaast elke vrouw die hij tegenkomt.

Violette daarentegen is een toegewijde moeder en doet haar werk als begraafplaatsbeheerder uiterst menselijk en integer. Zij biedt de op haar werkplek logischerwijs veelal treurende mensen op aansprekende en onbaatzuchtige wijze liefde, begrip, vriendschap en troost. Op zekere dag bezoekt politiecommissaris Julien Seul (diens achternaam is een teken) de begraafplaats en legt Violette een bijzondere wens voor. Op dat moment is Violette feitelijk alleenstaand en legt ze nog steeds hart en ziel in haar werk.

“Sinds de verdwijning van Philippe Toussaint heeft geen enkele man mijn hart een beetje sneller doen kloppen. Sinds Philippe Toussaint klopt het altijd in hetzelfde ritme, als een oude klok die achteloos doortikt.”

Violette werkt samen met een drietal markante grafdelvers, Gaston, Nono en Elvis. Daarnaast onderhoudt ze goede contacten met de plaatselijke uitvaartondernemers, drie broers.

Verdriet, rouw, dood, leven en eenzaamheid zijn thema’s die als rode draden door het verhaal lopen.

“Als er telkens als ik aan jou denk een bloem zou groeien, was de aarde een immense bloementuin.”

Dit soort fraaie poëtische zinnen doorsnijden af en toe de gebeurtenissen. Als het noodlot toeslaat tijdens de vakantie van Léonine en haar vriendinnetje Anaïs Caussin, groeit de dramatiek alras. Het heeft er alle schijn van dat Philippe met zijn motor is verongelukt, doch zekerheid daaromtrent is er niet omdat het lichaam van de verongelukte man niet kan worden geïdentificeerd.

Intussen blijkt bij terugblikken in de tijd van onaanvaardbaar gedrag van Philippe jegens zijn tante. Anderzijds is er het verhaal van de bijzondere liefde tussen Julien Seuls moeder Irène Fayolle en de advocaat Gabriel Prudent. Voor haarzelf onverwacht en bijna ondenkbaar krijgt Violette langzaamaan warme gevoelens voor Julien Seul.

“Zijn stem had op mij het effect van een opklaring, alsof hij een lamp boven mijn hoofd had aangedaan. Net als wanneer op een sombere dag de loodgrijze lucht openbreekt en de zon wie weet waar begint te schijnen en bepaalde punten in het landschap verlicht.”

Er gebeurt nog veel meer. De lezer mag dat zelf ontdekken. Uiteindelijk komt de verschrikkelijke waarheid over het drama rond Léonine aan het licht.

“Het leven is een langdurig verlies van alles waar je van houdt.”

Deze indringende zin vormt een treffende omschrijving van een van de kernthema’s van dit prachtige boek.

Valérie Perrin heeft een gepolijste schrijfstijl die weldadig aandoet. Krachtige beeldende zinnen worden bij tijd en wijle afgewisseld met taal van bijna poëtisch karakter. Het verhaal is fraai gecomponeerd en draagt, zoals al eerder opgemerkt, vele belangrijke thema’s in zich. De belangrijkste personages zijn levensecht ontwikkeld. De vele sprongen in de tijd vragen weliswaar enige alertheid van de lezer, maar het verhaal is zó boeiend dat zulks geen probleem oplevert.

“Vers water voor de bloemen” is een waarlijk prachtig epos over niet alleen maar vooral een deel van het leven van Violette Toussaint, en biedt vele uren ongebreideld leesgenot. Het is méér dan een zeer goed boek en krijgt viereneenhalve ster.