(Literaire) thriller

Doorgewinterde thrillerlezers denken allemaal wel te weten wat een (literaire) thriller is. Aan het eind van dit Kuijpje zal evenwel duidelijk zijn dat dit beeld drastisch moet worden bijgesteld.

Van oudsher wordt bij leesboeken voor volwassenen - niet zijnde stripboeken of vakliteratuur in de breedste zin des woords op allerhande gebied - onderscheid gemaakt tussen romans en thrillers. En als je dan aan een willekeurige voorbijganger vraagt wat een thriller is, krijg je steevast als antwoord dat het een boek is waarin moord en doodslag een belangrijke rol spelen. Wij weten natuurlijk wel beter.

Eerst even over de nogal in zwang zijnde toevoeging “literaire” bij een boek dat als thriller wordt aangeduid. Daarover zijn al vele discussies gevoerd. “Literair” betekent “tot de literatuur behorend”.  En dan moet je dus bij het begrip “literatuur” te rade om verder te komen. Het gaat te ver om dat hier allemaal uiteen te rafelen, maar mijn conclusie is vooralsnog dat de toevoeging van “literaire” aan “thriller” louter een nietszeggend verkoopargument is (wat ook weer de schitterende conference van Harrie Jekkers over het nut van argumenten in de herinnering roept). Een thriller die geen literaire thriller genoemd is, zou bovendien anders literatureluur (jaja, dat woord bestaat echt) zijn, en die conclusie zou ik niet graag voor mijn rekening durven nemen. Maar het klinkt natuurlijk wel interessant als je op de vraag wat je aan het lezen bent, kunt antwoorden dat het een literaire thriller betreft. U stijgt onmiddellijk in aanzien bij uw gesprekspartner. Pfffffff.

In een jolige bui zei ik ooit dat ik zou aantonen dat de verhalen van Dikkie Dik tot het genre der thrillers behoren. En die belofte maakte schuld!

Een thriller is volgens de 15^e druk (2015) van Van Dale een “spannende sensatieroman”. Een definitie, die enigszins vreemd klinkt en de vraag oproept wat dan wel sensatie is. Onwillekeurig ga je aan sensatieblaadjes denken, en dat wil je als serieuze lezer toch niet!

Het blijft subjectief. Want “spannend” is datgene wat spannend is in de beleving van de lezer. Wat de een suf en saai vindt, is voor de ander bloedspannend.

Welnu, het dubbeldikke voorleesboek van Dikkie Dik telt niet minder dan 187 pagina’s en kan dan ook bezwaarlijk als een novelle worden beschouwd. En als opa het voorleest aan zijn kleinkinderen, staat de atmosfeer bol van de spanning, zeker als hoofdstukken met titels als “Het vogeltje”, “De mol” en “Ruzie” voorbijkomen.

En dan hebben we het nog niet eens over de befaamde verhalen op der kinderen verzoek over “Dikkie Dik en de piraten” en “Dikkie Dik en de boeven” die opa zó uit zijn mouw schudt. Die hoeven alleen nog maar te worden opgetekend om tot thriller te worden verheven.

Conclusie is derhalve onomstotelijk: het dubbeldikke voorleesboek van Dikkie Dik is een regelrechte thriller. Het wachten is op de recensie J