Christoffer Carlsson: Het voorteken

“Een van de beste Zweedse thrillers van het jaar.” Een zodanige loftuiting wordt wel vaker gebezigd en hoeft niet per definitie serieus te worden genomen. Dat hebben incidentele ervaringen in het verleden wel geleerd. 

Zie bijvoorbeeld de recensie van “De kinderen die naar het bos gingen” van Lina Bengtsdotter welk boek de hemel in werd geprezen doch op aarde landde.

De gelanceerde superlatieven over “Het voorteken” van Christoffer Carlsson wekten zeer hoge verwachtingen. En het eerste stuk van het verhaal leek die waar te gaan maken. In 1994 wordt de jonge vrouw Lovisa Markström vermoord. Zij wordt buiten gevonden. De dader probeert sporen te wissen door haar ouderlijk huis in brand te steken. Het is echter duidelijk dat Lovisa het slachtoffer is van een misdrijf. Edvard Christensson, een man met een opvliegend karakter, wordt uiteindelijk veroordeeld en belandt in de gevangenis.

Politieagent Vidar Jörgensson komt in contact met Edvards zeer jonge neef Isak Nyqvist. Als gevolg daarvan gaat hij ernstig twijfelen aan de schuld van Edvard, die altijd heeft ontkend. Maar dit alles leidt tot niets. Door een onvoorziene gebeurtenis zal het vraagstuk nimmer worden opgelost, zo lijkt het.

Dan maakt het verhaal een forse sprong in de tijd. In 2004 lijkt Vidar een serieus spoor te hebben gevonden naar een mogelijke oplossing van de sluimerende vraag wat er nu écht is gebeurd met Lovisa. Van spanning is nauwelijks sprake.

Daarna gaat het verhaal na de nodige verwikkelingen plotsklaps twaalf jaar later verder. De lezer voelt wel aan dat een beslissend stadium intreedt, maar de uiteindelijke ontknoping komt als een deus ex machina uit de lucht vallen. Op zich is de plot wel elegant gebaseerd op de verklaarbaarheid van menselijk gedrag edoch de echte samenhang in het gehele verhaal ontbreekt.

Christoffer Carlsson heeft een goede schrijfstijl. Het verhaal wordt al snel beeldend en sommige karakters zijn alleszins redelijk uitgediept. Tóch is de loftuiting zoals weergegeven aan het begin van deze recensie, verre van op haar plaats. Het boek is geen echte thriller maar veeleer een psychologisch opgezette roman waarin min of meer toevallig aan het begin een misdrijf plaatsvindt. Bovendien ebt de spanning die er in het begin even is, vrij snel weg en komt ook niet meer terug. Dat laatste wordt veroorzaakt door de ontknoping die nauwelijks is gebaseerd op al het voorafgaande in het verhaal. Ook de samenhang in het verhaal is soms zoek, in sommige hoofdstukken springt de schrijver van de hak op de tak. De lezer heeft het dan lastig om in het verhaal te blijven.

In het referentiekader van diverse zeer goede Zweedse thrillerschrijvers als bijvoorbeeld Rolf & Cilla Börjlind en Lars Kepler blijft Christoffer Carlsson op dit moment achter. Niet vergeten mag worden dat “Het voorteken” zijn (Nederlandse) debuut is. De toekomst zal leren wat hij meer in huis heeft.

Het boek krijgt als thriller 2,5 ster, die staan voor alleszins redelijk maar nog niet goed (genoeg). Als roman kan het iets hoger worden gewaardeerd.