Ragnar Jónasson en Katrin Jakobsdóttir: Reykjavik

Van de IJslandse thrillerauteur Ragnar Jónasson is in deze blog eerder de lezenswaardige serie van tot nu toe vier boeken rond rechercheur Ari Thór Arnason besproken. “Sneeuwblind”, “Inktzwart”, “Poolnacht” en “Ademloos” waren alle sfeervol én zeer goed.

In januari 2024 verscheen “Reykjavik”, het resultaat van een bijzondere samenwerking van Jónasson met de premier van IJsland Katrin Jakobsdóttir. Zij ontmoetten elkaar in 2020 en bleken een sterke gemeenschappelijke interesse te hebben: misdaadverhalen. En zo is het gekomen.

N.B. Het IJslands is bijzonder scheutig met accenten op eigennamen en kent enkele bijzondere letters die in deze bespreking geparafraseerd zijn.

De vijftienjarige Lára Marteinsdóttir werkt in het begin van de zomer van 1956 bij het echtpaar Óttar Oskarsson en Ólöf Blöndal op het piepkleine eilandje Videy nabij Reykjavik. Als zij spoorloos verdwijnt, gaat politieman Kristján Kristjánsson op onderzoek naar het eilandje. Óttar en Ólöf blijken nare, kille mensen te zijn. Hij is advocaat bij het hooggerechtshof en doet duidelijk aan vriendjespolitiek.

De geslaagde aannemer Högni Eyfjörd is ten tijde van de verdwijning van Lára op het eilandje geweest, doch Kristján heeft geen verdere naspeuringen daaromtrent gedaan.

Dan volgen met tussenstappen van steeds tien jaar beschouwingen over de vergeefse inspanningen van Kristján om helderheid te krijgen over de verdwijning van Lára in 1956.

In 1986 speelt zich dan de kern van het verhaal af. Naast de al bekende advocaat en aannemer komen groothandelaar Finnur Stephensen en zijn vrouw Pordis, een gevierde actrice, ten tonele. De jonge journalist Valur Róbertsson bij het weekblad Vikubladid stort zich onder leiding van hoofdredacteur Dagbjartur Steinsson op de zaak-Lára en achterhaalt langzaam maar zeker enkele ogenschijnlijk wezenlijke details. In zijn gesprekken met Óttar en met gemeenteraadslid Páll Johannesson blijken zijn respondenten weinig toeschietelijk en snel geïrriteerd. Kort nadat Valur een interessante tip krijgt van een zekere Julia, verongelukt hij. Of is hij vermoord?

Valurs zus Sunna voelt zich geroepen ter nagedachtenis van haar broer het stokje over te nemen. Samen met Valurs vriendin Margrét doet zij een schokkende ontdekking, waarna ze zich met grote vasthoudendheid in de zaak vastbijt. De ontknoping is even onverwacht als fraai.

Ragnar Jónasson heeft zijn voortreffelijke schrijfstijl al ruimschoots bewezen in de hierboven aangeduide boeken. Het samenspel met Katrin heeft daarin geen merkbare verandering gebracht. Dat is op zichzelf een fraaie prestatie. De zinnen en beelden verschijnen zeer soepel en de karakters zijn goed uitgewerkt. Het verhaal staat geenszins bol van de spanning, net als bij de eerdere boeken van Ragnar. Dat hoeft ook helemaal niet, het gaat in hoofdzaak om de plot en de structuur daarvan. Die zijn zonder meer goed. Onderhuidse spanning is er zeker, maar de typisch IJslandse sfeer voert de boventoon en maakt het een aangename leeservaring.

Het enige verschil met eerdere boeken van de hand van Jónasson is dat hier wel tamelijk veel namen en ook typisch plaatselijke aanduidingen te berde worden gebracht. De verwerking daarvan vraagt enige flexibiliteit van de lezer, maar is zonder meer haalbaar.

“Reykjavik” is een geslaagde coproductie die als zeer goed boek vier glanzende sterren verdient.