Nico Joos & Katrien Van Effelterre: De man die nergens iets over te zeggen had

 De Vlaamse schrijfster Katrien Van Effelterre heeft vier zeer goede thrillers op haar naam. “Levend aas” (4*), “Restafval” (3*), “Doodsengel” (5*) en “Onder controle” (4*) werden goed ontvangen. In maart 2020 verscheen plotsklaps een roman van haar hand met de opmerkelijke titel “De ondraaglijke zwaarte van het geluk”. Dit boek over de zoektocht naar de zin van het leven en de rol van geluk gaf meteen blijk van de veelzijdigheid van de schrijfster en oogstte veel bewondering.

In januari 2021 verscheen haar nieuwe pennenvrucht “De man die nergens iets over te zeggen had”, een coproductie met management consultant Nico Joos. De ondertitel is “Een verhaal over een agile transformatie”. Ziedaar de inbreng van Joos die in zijn werk steeds op zoek is naar de ideale balans tussen de methodiek, de mens en de organisatie.

Roland Vandewiele is directeur van een rollatorfabriek en leidt een luxe leventje met Gisèle, zijn enigszins bazige echtgenote. De fabriek is onderdeel van een groter geheel “Hulpmiddelen van Wesemael”, waar ook trapliften en rolstoelen worden gemaakt. De CEO daarvan is de adellijke Albéric de Motte van Wesemael die zich gedraagt als een soeverein heerser over zijn drie afdelingsdirecteuren. Zijn drie dochters werken als secretaresse van de drie respectieve directeuren en controleren alles.

Het leven van Roland neemt een lastige wending als zijn schoonmoeder Arabelle Nijveld bij hen in huis komt wonen. Zij vertoont onaangename trekjes en verzuurt het leven van Roland en ook wel van Gisèle die haar luxe gemakkelijke bestaan bedreigd ziet. Roland vindt compensatie in de aankoop van een Tesla Model X, een uiterst luxueuze auto met vele technische hoogstandjes. De aanleg van een traplift in zijn huis ten behoeve van Arabelle gaat niet zonder slag of stoot. Als een van de medewerkers van het bedrijf haar ziet op het parkeerterrein, is diens observatie de volgende.

“De vrouw had een verwilderde grijze haardos, en grote, vervaarlijk kijkende ogen, die onder de zwart getekende wenkbrauwen een zekere angst inboezemden.”

En in privé moet Roland het nodige slikken.

“Roland begreep dat hij zijn verzet moest staken. Het kwaad was geschied en de implicaties bleken minder erg dan aanvankelijk gevreesd. Dus mompelde hij nog wat en ging vervolgens naar binnen. Soms moet je de dingen loslaten, begreep hij, anders gingen ze uiteindelijk met je aan de haal.”

Met de rollatorfabriek gaat het intussen bergafwaarts. Na een confrontatie met Albéric die de toekomst van Roland drastisch dreigt te gaan beïnvloeden, start Roland met behulp van zoon Neil die bij de NASA werkt, een vernieuwingstraject voor het bedrijf. Neil is expert op het gebied van agile methoden (evenals Nico Joos). Gezamenlijk doen zij hun uiterste best het negatieve tij in de onderneming te keren. Uiteenlopende medewerkers van de onderneming komen daarbij in beeld. Het zijn fraai vormgegeven karakters met hun eigen aardigheden en eigenaardigheden. Bij het bereiken van de broodnodige innovatie zijn de verrassingen niet van de lucht. Daarbij wordt bijna ludiek, maar met een serieuze kern ingespeeld op hypermoderne technische ontwikkelingen.

De samenwerking van Nico Joos en Katrien Van Effelterre is in dit boek uitermate geslaagd. De schrijfstijl is zoals we al van Katrien gewend zijn, zeer goed. Met enige regelmaat komen Vlaamse pareltjes voorbij. Die zijn probleemloos begrijpelijk voor Nederlandse lezers. De opbouw en structuur van het verhaal zijn voorbeeldig. De tekst wordt gesierd door een mooie dosis veelal subtiele humor.

“Als verdoofd liep hij uiteindelijk naar de badkamer, waar hij onder de douche ging staan en te laat besefte dat hij zijn pyjama nog aan had. Zo ver was het met hem gekomen.”

Joos en Van Effelterre hebben een heerlijke, toegankelijke roman geschapen met oog voor moderne technische en bedrijfsorganisatorische elementen die op een welhaast lichtvoetige wijze worden ingebed in een soepel lopend verhaal.

“De man die nergens iets over te zeggen had” is een fijne en niet zelden ook fijnzinnige, zeer goede roman. Vier stralende sterren zijn verdiend.