Chris De Stoop: Dit is mijn hof

Héél lang heeft het op de stapel nog te lezen boeken gelegen. Recent verschenen boeken kregen om diverse redenen steeds voorrang. Maar nu was het dan zo ver, de roman “Dit is mijn hof” van de Vlaamse schrijver Chris De Stoop kwam aan de beurt.

Het verhaal is in belangrijke mate autobiografisch. Boerenzoon Christian, de ik-persoon in het boek, vertelt in geuren en kleuren over het leven op de boerderij van zijn broer en moeder in de Zaligempolder. Die ligt in België enkele kilometers ten zuiden van de befaamde Hedwigepolder in Zeeuws-Vlaanderen waarover enkele jaren geleden veel te doen was.

De Stoop schrijft in prachtige bewoordingen over het gebied.

Het is er nu wonderlijk stil achter de hoge, groene Scheldedijk. Zo nu en dan glijdt een tractor voorbij. Achter mij een varend flatgebouw van containers. Vanaf de dijk ligt de Hedwige aan je voeten. Een typisch Zeeuwse polder, met zijn lage horizon en hoge luchten. De verte komt weer in mijn hoofd. Door een blauwe spleet in het wolkendek zie ik de zon, die een floers van melancholie over de polder legt. Ik kijk nu al naar dit land alsof het er niet meer is. Ik probeer me voor te stellen hoe het gaat worden.”

De voortgaande uitbreiding van het Antwerpse havengebied aan de noordkant leidde tot steeds meer onteigeningen van boerenbedrijven in de belendende polders. Die moesten volgens het overheidsbeleid wijken ten gunste van compensatiemaatregelen die werden bestempeld als natuurherstel. Milieuoverwegingen rond bijvoorbeeld het voortbestaan van de rugstreeppad en de groenknolorchis werden te berde gebracht om de herstructurering te legitimeren.

Ook de gang van zaken rond het afsterven van het plaatsje Doel, eerst voor de kerncentrale en daarna voor de natuur, wordt treffend beschreven. Typerend is de verzuchting van fruitkweker Paul die voor de tweede keer wordt onteigend:

“Het is niet alleen wát ze doen”, zucht hij, “het is ook de manier waarop ze het doen, zo zonder enig respect.”

Het ganzenprobleem en andere nieuwe ecologische problemen en de soms bizarre benadering ervan komen in den brede aan de orde. De rol van de huisbioloog van de Antwerpse haven, professor Meire, is bepaaldelijk intrigerend en niet onomstreden.

Chris De Stoop heeft een zeer boeiende roman met sterke non-fictiekenmerken geschreven. Zijn schrijfstijl is van een ingetogen schoonheid. De weergave van natuurgebieden, overheidsbeleid en personages is afgewogen. De landschapstekeningen zijn niet zelden pareltjes van schone taal, zonder dat er sprake is van overdrijving. Voor de lezer is het een waar genot te worden meegevoerd in de polders en de strijd van de bewoners tegen de almachtige overheid die de economische belangen van de haven laat prevaleren boven die van de bewoners van het gebied. Het leidde en leidt tot teloorgang van lang bestaande familiebedrijven. De Stoop heeft dat proces integer weergegeven en dat is een prestatie van formaat.

“Dit is mijn hof” is een zeer goed boek en krijgt vier sterren.