Pauline Slot: Eerste liefde, laatste hart

Na de intrigerende roman “Dood van een thrillerschrijfster” (2016; recensie) die enkele verrassenderwijs nog steeds actuele thema’s uit de schrijverswereld bevat, was het even stil rond schrijfster Pauline Slot (1960). Die stilte is nu doorbroken met het verschijnen van een autobiografische roman over een korte periode in haar leven met een wel zeer gevoelig onderwerp.

In “Eerste liefde, laatste hart” beschrijft Pauline Slot een aanvankelijk gelukzalige periode in haar adolescentie met een stormachtige liefde die op aangrijpende wijze eindigt in een onvoorstelbaar drama.

In haar late tienerjaren wordt de schrijfster hevig verliefd op haar Zoetermeerse plaatsgenoot Erik Berkhout. De liefde is wederzijds. Als de verliefden niet bij elkaar zijn, schrijven zij elkaar veelvuldig brieven.

Als Slot zo’n veertig jaar later al schrijvende in haar huis in de Duitse Eifel terugkijkt, komen mijmeringen in haar op.

“Ik weet dat onze liefde oprecht was. Maar ik ben ook bang. Ik ben bang dat alle liefde eigenliefde is. Of al mijn liefde. Wat nog erger is.”

De relatie tussen Pauline en Erik houdt slechts twee jaar stand, maar in die periode is er totale verbondenheid tussen deze twee pubers. Enkele jaren nadien wordt Erik zeer ernstig ziek.

“Pas als we zelf worden bedreigd, voelen we hoe kostbaar het leven en de liefde zijn.”

Erik die op zijn zestiende al met de dood bezig was, overlijdt op 19 april 1984. Hij is dan 25 jaar oud. Kort voor zijn overlijden bezoekt Paulien hem in het ziekenhuis en heeft dan goed contact met Eriks vriendin Petra. Het sterven van Erik maakt diepe indruk op de lezer. In een lange epiloog volgen nog diverse bespiegelingen.

Pauline Slot heeft een soepele schrijfstijl. Het verhaal van haar eerste liefde vertelt ze op een toegankelijke en beschaafde wijze. Ofschoon dat niet eens vanzelfsprekend is, zal het niet verbazen dat haar taalgebruik – ze is gepromoveerd neerlandica- vlekkeloos is. Bewonderenswaardig is dat zij vele jaren na dato openhartig schrijft over intimiteiten uit haar jonge jaren. Er ontstaat een goed beeld van de mogelijkheden en problemen die pubers in de jaren zeventig hadden. 

De uitstapjes naar aspecten van het wonen en leven in de Eifel zijn aardig om te lezen, ook al voegen ze niet echt iets toe aan het eigenlijke onderwerp van het verhaal. Op de keper beschouwd zou het verhaal kunnen zijn verteld in een novelle. Die is nu door toevoegingen uitgedijd tot een roman van bescheiden omvang.

Zulks neemt niet weg dat “Eerste liefde, laatste hart” een lezenswaardig boek is met als kern een beladen onderwerp. De lezer zal er emotioneel zeker door worden geraakt.

De nieuwe roman van Pauline Slot krijgt drie sterren die betekenen dat het een goed boek is.