Jannie Regnerus: Het wolkenpaviljoen

In het wekelijkse korte boekenpraatje op NPO Radio 4 werd op zaterdag 6 juni “Het wolkenpaviljoen” van Jannie Regnerus als boek van de week besproken. Het enthousiasme van Bob Kappen riep onbedwingbare nieuwsgierigheid op.

Architect Luut staat op een keerpunt in zijn leven. Zijn huwelijk met Kris is op de klippen gelopen, maar ze zijn in harmonie uit elkaar gegaan. Hun jonge dochter Tessel lijdt nauwelijks onder de situatie. Luut tracht voor haar een nieuw thuis te bouwen terwijl hij wordt geconfronteerd met de vergankelijkheid.

Onder meer in fraaie taferelen in de natuur en op vakanties probeert Luut zichzelf te hervinden. Het zien van een zwanenfamilie in een sloot tussen de weilanden brengt hem tot de volgende mijmering:

‘Onder aanmoediging van vaderzwaan krabbelen de jongen op en slaan de kreukels uit hun veren. Terwijl Luut de vier zwanen nakijkt en ziet hoe ze zich boven in het blauw luid trompetterend herenigen met de moederzwaan, beseft hij dat je voor de allergrootste dingen in het leven niet kunt oefenen.”

Luut vindt ook inspiratie in de symboliek van een zeer bijzonder, oud gebruik rond de Ise Jingu-tempel in Japan. Dat prachtige ritueel moet de lezer zelf ontdekken.

In extreem korte hoofdstukken wisselt het decor voortdurend. Op een bepaald moment denkt de architect terug aan zijn vader die metselaar van beroep was.

“Onlangs heeft Luut een rekensom gemaakt, met een gemiddelde van duizend bakstenen per dag zijn vader in al die jaren minstens tien miljoen bakstenen door handen gegaan. Wanneer hij met die stenen de hoogte in had gebouwd, dan was hij een heel eind richting wolken gekomen.”

Jannie Regnerus heeft een prachtige schrijfstijl. In op zichzelf vrij sobere bewoordingen schept zij met zuinig taalgebruik fraaie zinnen die een soms lichtelijk mystieke sfeer oproepen. Ofschoon het verhaal vaak wisselt van achtergrond, roept het ook steeds een neiging tot nadenken op over de betekenis van de levensvragen die aan de orde zijn. Het vergt wel wat van de lezer omdat de denkkracht flink geprikkeld wordt zonder dat er veel antwoorden worden gegeven. Het verhaal is overigens tamelijk beknopt, het is veeleer een novelle dan een volledige roman.

“Het wolkenpaviljoen” biedt een bijna meditatief leesplezier van helaas bescheiden duur. Het verhaal had zeker wat langer mogen zijn, ook al sprak Goethe ooit wijze woorden over de beperking waarin zich de meester toont.

Het boekje is van een verstilde schoonheid en krijgt vier sterren, die staan voor een zeer goed boek.