Bert Wagendorp: Phoenix

 In februari 2022 verscheen in een fraaie hardcovereditie “Phoenix” van journalist en schrijver Bert Wagendorp. Het is het eerste deel van een trilogie met de memoires van Abel Sikkink. 

Abel emigreerde in 1847 samen met een groep plaatsgenoten als achtjarige met zijn vader, moeder, twee oudere zussen Maria en Berta en jongere broertje Antonie vanuit Winterswijk naar de Verenigde Staten. Onder de emigranten zijn ook zijn vriendje Kalle Brommelstroete en diens familie. Voor het gezin Sikkink en vele andere emigranten eindigt de tocht in een vreselijk drama. Als zij in de laatste etappe van de bootreis ondanks hun tickets voor een ander schip min of meer tegen wil en dank meevaren op het schip “Phoenix”, vergaat dat schip na een brand in de nachtelijke uren met man en muis op Lake Michigan. Abel overleeft als enige van het gezin Sikkink de ramp, waarbij tweehonderd doden vallen. Het gezin Brommelstroete heeft vanuit een voorgevoel een andere boot genomen en arriveert veilig op de eindbestemming, het plaatsje Sheboygan in Wisconsin.

Abel wordt aldaar liefdevol opgevangen door Sylvia Souffrouw en groeit op. Zus Catharina van Sylvia trouwt met Jacob Quintus die een plaatselijke, Nederlandstalige krant opzet onder de naam Sheboygan Nieuwsbode. Als adolescent gaat Abel als beginnend journalist bij Quintus werken. Tegelijkertijd gaat Kalle de fotografie in bij Claude Bizet. Al snel ziet Kalle weinig mogelijkheden tot verdere ontwikkeling en zoekt zijn geluk in New York.

Tijdens zijn werk doet Abel ook journalistiek onderzoek naar de ramp met de Phoenix. Hij ontdekt ernstige feiten over de rol van de bemanning en andere betrokkenen. Ook Abel ontgroeit het kleinschalige plaatselijke gebeuren in Sheboygan. Hij gaat eveneens naar New York en wil als aankomend journalist aan de slag bij de befaamde New York Herald van mediatycoon Bennett. Het sollicitatiegesprek met diens zoon verloopt hilarisch en gewaagd, maar Abel wordt aangenomen. In hoog tempo ontwikkelt hij zich tot een ervaren verslaggever. Het kunstenaarscafé Pfaff’s wordt zijn stamkroeg, hij is daar vaak met Kalle en dichter Walt Whitman met wie hij bevriend raakt. Een kortstondige relatie met de beeldschone Ada Clare loopt op de klippen. Abel stort zich op zijn werk en schrijft toonaangevende stukken voor de krant. Intussen blijft hij onderzoek doen naar de achtergronden van de scheepsramp, aanvankelijk zonder veel verder te komen.

Door politieke beroering over de slavernij ontstaat een grote tegenstelling tussen de noordelijke en de zuidelijke staten van de VS. Die mondt uit in een burgeroorlog die in 1861 uitbreekt. Op verzoek van, lees in opdracht van, Bennett wordt Abel de oorlogsverslaggever van de Herald. Kalle gaat met hem mee als oorlogsfotograaf. Het boek eindigt op het moment dat beiden klaarstaan om naar het westen af te reizen, waar volgens Bennett de beslissing in de Amerikaanse Burgeroorlog zal plaatsvinden.

Bert Wagendorp heeft een loepzuivere pen. In tamelijk sobere, maar desondanks zeer beeldende bewoordingen schetst hij in deze non-fictieroman een mooi beeld van de wederwaardigheden van Abel Sikkink en de gang van zaken in het Amerika van de negentiende eeuw. Zijn schrijfstijl is vloeiend zonder moeilijke woorden. Daarmee maakt Wagendorp het de lezer aangenaam gemakkelijk om het verhaal in zich op te nemen. Het boek is verluchtigd met een flink aantal mooie authentieke foto’s uit de tijd waarin het verhaal speelt. Heel interessant zijn de vele voetnoten met boeiende details over personen, plaatsen en gebeurtenissen. Zij bieden veel achtergrondinformatie en zijn intussen zo gestructureerd dat een luie lezer ze kan overslaan zonder de grip op het verhaal te verliezen. Een fraai concept!

Vele lezers zullen na dit boek reikhalzend uitkijken naar de volgende delen. Wanneer die zijn gepland, is mij onbekend. Dit eerste deel telt netto 378 pagina’s. Hopelijk is het vervolg al in een gevorderd stadium.

“Phoenix” van Bert Wagendorp is een zeer lezenswaardig boek met het predicaat zeer goed. Het verdient vier flonkerende sterren.